مهمترین مواردی که باید در حفاظت از طناب های سنگنوردی به کار رود عبارت است از:
۱- قرار دادن طناب داخل یک کیسه در بسته پارچه ای (پارچه ای که هوا از منافذ آن عبور کند) و دور بودن از گرد و خاک، نگهداری این کیسه در جای خشک.انواع طناب و شرایط نگهداری
۲- محافظت از تابش طولانی نور خورشید به آن.
۳- عدم شست و شوی طناب با مواد شیمیایی، در صورت آلوده شدن آن به مواد روغنی آلاینده و نیاز به شست و شو، از روش و موادی که کارخانه سازنده توصیه نموده است استفاده نمائید.
۴- طناب جزو وسایل شخصی سنگنورد و حافظ جان شماست، لذا طناب را به کسی قرض ندهید، تا از سالم ماندن آن مطمئن باشید.
۵- برای طناب خود یک دفترچه درست کنید و کارها و صعودهای را که با آن انجام داده اید را در آن یادداشت کنید.
۶- از طناب خود جز برای سنگنوردی و کوهنوردی استفاده دیگری نکنید.
۷- در هنگام نگهداری از طناب آن را در زیر لوازم دیگر قرار ندهید.
۸- قبل از استفاده از طناب، آن را به دقت بازبینی کنید و پس از اطمینان از سالم بودن از طناب استفاده کنید.
۹- در صورت زدگی طناب، حتما علامت گذاری و جدا کردن آن از دیگر طناب های سالم الزامیست، و دیگر کاربران را نیز مطلع کنید.
۱۰- بسته به نوع کاربری، هر طناب عمر مفیدی دارد که بعد از آن باید کنار گذاشته شود، نهایت این عمر ۵ تا ۶ سال می باشد، و حتی اگر از طناب استفاده نکرده اید، بعد از این مدت باید آن را دور بیاندازید، کلیه ابزارهای نایلونی عمر مفیدی دارند و طناب هم از این قاعده مستثنی نیست، ۳ تا ۴ سال زمان مناسبی است که می توان از یک طناب استفاده کرد (۲ سال برای استفاده منظم و هفتگی، ۱ سال برای استفاده بیش از یک روز در هفته)..:
طناب های کوهنوردی در کل به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
الف)طناب های دینامیک (پویا-dynamic):
این نوع طناب به هنگام وارد شدن بار مقداری خاصیت کشسانی (افزایش طول) دارد.
ب)طناب های استاتیک(ایستا-static):
این نوع طناب به هنگام وارد شدن بار خاصیت کشسانی (افزایش طول) ندارد.
نکته:
درغارنوردی نباید ازطناب دینامیک استفاده شود. علت عدم استفاده از این نوع طناب برای غارنوردی در درجه اول به علت خاصیت ارتجاعی و کشسانی زیاد و در درجه دوم اینکه این نوع طنابها مقاومت کمتری در برابر اصطحکاک و رطوبت دارند.
کشش دینامیک :
این کشیدگی عبارت است از کش آمدن طناب در امتداد خود بر اثر نخستین سقوط آزمایشی با وزنه آزاد ۸۰ کیلوگرمی(میانگین وزن بدن انسان) که میبایستی این افزایش طول(کش آمدن) طناب کمتر از ۴۰درصد از طول کل طناب باشد.
کشش استاتیک:
این کشیدگی عبارت است ازمقدار افزایش طول (کش آمدن) طناب دراثر نخستین سقوط آزمایشی با وزنه آزاد۸۰کیلوگرمی(میانگین وزن بدن انسان) که میبایستی این افزایش طول طناب (کش آمدن) حداکثر از ۱۲درصداز طول کل طناب تجاوز نکند. در کل این نوع از طناب می بایست دست کم ۵سقوط متوالی در فاصله زمانی ۵دقیقه را مهار نماید و حداکثر نیروی ضربه برای نخستین سقوط می بایست کمتر از ۱۲کیلونیوتون (حداکثر نیروی که بدن میتواند در هنگام سقوط تحمل کند) باشد.
نکته:
یک کیلونیوتون برابر است با صد کیلوگرم نیروی وارده در هنگام سقوط (شوک)
۱۲۰۰kg=۱۲kn
نکته :انواع طناب و شرایط نگهداری
طناب با قطر بالاعموماً دارای عمر مفید و طولانی تر و در عین حال سنگین تر و نه چندان مطلوب برای استفاده می باشد. در کارهایی که وزن و حرکت روان طناب حائزاهمیت است انتخاب یک طناب با قطر کمتر ارجعیت دارد. عملکرد کلی طناب را میتوان در توازن وتعادل بین وزن وخاصیت دینامیکی آن ارزیابی نمود.
کاربردهای طناب درقطرهای مختلف:
3Mm:
استفاده به عنوان بند چکش،بند حمایت از ابزار( یومار،هشت،کارابین و…).
5Mm:
استفاده به عنوان طنابچه مخصوص گره پوروسیک،پله رکاب یومار و…
7Mm:
استفاده برای صعود وفرود ، طناب حمایت و…
طناب بالای هفت میلیمتر:
کاربرد در کیت ها ،صعود و فرود با ابزارها،برای استفاده با شخص دوم (مصدوم) و…
مقدار تحمل وزن طناب در قطرهای مختلف:
3Mm:250kg
5Mm:700kg
7Mm: 1500kg
۸-11Mm:3500kg
انواع طناب از نظر نوع کاربردی
طنابها با کاربردهای گوناگون ساخته می شوند. به هنگام خرید باید با مطالعه دفترچه راهنمای همراه طناب، به کاربری آن دقت کرد. معمولا طول طنابها بین ۵۰ تا ۶۰ متر است.
تک طناب یا Single Rope : این رده از طنابها به صورت تک رشته بوده و توانایی مهار سقوط را دارا هستند. این نوع طنابها در صعود های سرطناب استفاده می شوند عبارت است از : ۸/۹ ، ۲/۱۰ ، ۵/۱۰ و ۱۱
نیم طناب یا طناب دوبله Double Rope: از این طنابها به صورت دو رشته برای صعودهای دوطنابه استفاده می شود. هر رشته را می توان داخل یک کارابین انداخت.
طناب دوقلو Twist Rope : در صورت استفاده از این طناب در صعود حتما باید هر دو رشته را داخل یک کارابین انداخت .
کاربرد طنابهای قطر های مختلف
۳ م م : بند چکش، بند حمایت ابزار ( مانند : صفحه ترمز ، هشت فرود ، یومار )
۵ م م : حلقه طنابچه ، طنابچه مخصوص ، گره ی پروسیک ، پله ی رکاب
۷ م م : به صورت دولا برای فرود، برقراری کارگاه ها ، طناب انفرادی
۹ م م : برای صعود و فرود ( به این دو طنابها نیم طناب هم گفته می شود )، استفاده در صعودها دشوار به صورت دولا ( روش دوطنابه )
۸/۹ ، ۲/۱۰ ، ۵/۱۰ و ۱۱ م م : برای حمایت در صعود سر طنابv
انواع طناب و شرایط نگهداری